Urtarrilak 20: Johann Hermann Schein

Egilea: Aritz Apraiz

ScheinJohann Hermann Schein, 1586ko urtarrilaren 20 an jaio zan ete 1630ko azaroaren 19an hil zan.

Konpositore alemaniarra izan zan, aldi barroko hasierakoa.

Musika italiarraren barrikuntzak musika alemaniarran txertatu zuen lehenengo musikaria izan zan.

Honeek dira beran obra batzuk, baina ez bakarrak: Cymbalum Sionium (1615) Opella nova, geistlicher Concerten (1618) Fontana d’Israel, Israelis Brünlein (1623) Opella nova, ander Theil, geistlicher Concerten (1626) Cantional oder Gesangbuch Augspurgischer Confession (1627, 1645).


Urtarrilak 19: Dolly Parton

Dolly Rebecca Parton, “Country musikaren erregina”izenez ezagutua ere, 1946 Urtarrilaren 19an, Sevierville, Tennessee, Estatu Batuetan jaio zan, country musikagile, aktore eta enpresaria da.

Hasieran Seviervillen bizitzen zan baina 1964 ean Nashvill-era joan zan country abeslari ibilbidea jarraitzeko.

Denbora pixka bat igaro ondoren, Porter Wagoner musikagilearekin bat egin eban eta telebista saioetan, gira musikaletan etb…. parte hartu eban.

1974 ean, zoritzarrez  banatu egin ziren eta Dolly-k arrakasta izugarria izan eban bakarlari moduan.

Bere abestirik eta famatuenak honeek dira:«Joshua», «Coat of Many Colors», «Jolene», «I Will Always Love You», «Here You Come Again» eta «9 to 5».

1987an, Trio izeneko albuma kaleratu eban, 10 urteko lana egi ondoren, eta album hau 5 astez jarraian, country musikako zerrendan lehenengoa izann zan, eta honez gain, Grammy sarietara egon zan nominatuta , “Urteko album hoberenaren” saria lortzeko.

1989 an White Limozeen albuma kaleratu eban , eta ospe handia lortu eban batez ere Ipar Amerikan.
1990 eko amaieran Eagle When She Flies albumarekin country abestien zerrendaren buru zegoen Ipar Amerika eta Kanada osoan , eta album honetako abestirik arrakastatsuena “Rockin’ Years” zan, Ricky Van Shelton abeslariarekin idatzia, eta abesti honi esker TNN Music City News saria irabazi eban.

Gaur egun Country musikako erregina honek izar bat dauka Hollywood-eko ospe pasealekuan.


Urtarrilak 18: José Luis Perales

José Luis Perales, kantautore eta konpositore espainiarra, Cuencan jaio zan 1945eko urtarrilaren 18an.

Balada eta pop latino estiloak lantzen dauz, kitarra eta bere ahotsaren laguntzaz baliatuz.

50 miloi diska baino gehiago saldu dauz mundu osoan. Lehen urrezko diska 1974. urtean Argentinan lortu eban, “Celos de mi guitarra”-gaz. Geroztik urrezko eta platinozko 100 diska baino gehiago irabazi dauz.

Cría cuervos filmarako idatzi eban “Por qué te vas” abestia, eta Jeanette abeslariak ezagutarazi ebana, hainbat artistek bertsionatu dabe Frantzian, Alemanian, Ingalaterran eta Japonen, esaterako. Abesti honek, Alemanian eta Austrian bakarrik 6 miloi kopi baino gehiago saldu ebazan.

Peralesek beste artista askorentzat konposatu dau, adibidez: Isabel Pantoja, Raphael, Miguel Bosé, Mocedades, Julio Iglesias, Rocío Jurado, Jeanette, Paloma San Basilio, Rosa López, …besteak beste.


Urtarrilak 17: Michael Kevin Taylor

Michael Kevin Taylor kitarrajole, abeslari eta konpositore ospetsua, 1949ko urtarrilaren 17an Welwyn Garden Cityn, (Inglaterra), jaio zen.

Bere karrera musikala 15 urte zituela “The Juniors” izeneko blues rock estiloko talde baten hasi zuen, kitarrajole modura. 18 urte bete zituenerako, “John Mayall & The Bluesbreakers” taldearekin hainbat album grabatuta zituen (kitarrajole modura) eta 1969an “The Rolling Stones” taldean sartu zen. Bertan, ospe handia lortu zuen urte gitxitan, baina ez zuen asko iraundu. Izan ere, 1975ean taldea utzi zuen. Hala ere, 1981ean taldeak egindako ipar Amerikako biran parte hartu zuen.
Bira honen ostean kitarrarekin jarraitu zuen eta abestiak konposatzeari eta abesteari ekin zion.

Gaur egun, bi alditan ezkondu eta gero, alaba bi ditu eta Suffolken (Ingalaterra) bizi da.

Hemen duzue 2009an berak Munichen emandako kontzertu bat:


Urtarrilak 14: Joaquin Turina

Joaquin Turina, konpositore espainiarra, Sevillan jaio zan 1882ko abenduaren 9an, eta Madrilen hil zan 1949ko urtarrilaren 14ean.

Txikitarik hasi zan musika ikasten eta lehen piano ekitaldia 1897an eskeini eban. 1905. urtean Parisera joan zan, piano ikasketak sakontzera.

Munduko lehen gerra hasi zanean Madrilera joan zan bizitzera, musiko gisa hainbat arrakasta lortuz.

Turina pianojole profesionala, konpositorea, orkestra zuzendaria, konposizio irakaslea, kritiko musikala, pedagogoa, hizlaria, idazlea,…izan zan.

Hainbat obra konposatu ebazan, genero ezbardinak landuz: zarzuela, okestrarako musika, pianorako, kitarrarako, abesteko,…